روش های مستقیم آموزش
نمایشگاه یا Exhibitions
تعریف
نمايشگاه محلي است جهت اطلاع رساني، نمايش عمومي و عرضه مستقيم دستاوردهاي علمي، هنري و پيامهاي آموزشي براي عموم مردم كه مي‌تواند به صورت دائمي يا موقتي برگزار شود. با این روش، میزان عرضه و تقاضای خدمات یا کالاهای خاص در سطح جامعه افزایش می یابد. تجربه نشان داده است نمایشگاه های عرضه مواد غذایی، نوشیدنی ها و موراد دارویی و بهداشت بیشتر از سایر نمایشگاه ها مورد استقبال مردم قرار می گیرد.
ویژگی ها
در نمایشگاه های مرتبط با سلامت، خدمات یا محصولات مرتبط با سلامت به مردم معرفی می شود. در این نمایشگاه ها مردم با خدمات و محصولات جدید مرتبط با سلامت آشنا می شوند. این نمایشگاه ها می توانند با عرضه و اطلاع رسانی درست محصولات و خدمات شرکت ها و موسسات مرتبط با سلامت، زمینه ای برای عرضه و تقاضای مناسب در سطح جامعه و تبلیغات خدمات و محصولات مرتبط با سلامت، ایجاد نمایند.
معیارهای ارزشیابی
ارزيابي نمايشگاه يك پروسه 4 مرحله‌اي است كه به تفصيل به ذكر آن خواهيم پرداخت؛
ارزيابي پيش از برگزاري
اين مرحله در حين تخمين سطح علاقمندي شركت كنندگان و سطح معلومات قبلي آن ها، راجع به موضوع مورد نمايش انجام مي شود. در اين مرحله به بررسي موضوع نمايش، تماشاچيان، اهداف، پيام ها و استراتژي هايي كه به كار گرفته، پرداخته مي شود.
اهداف اين مرحله:
· كمك به مشخص نمودن دستورالعمل پروژه
· بدست آوردن پيش زمينه اي از معلومات قبلي و علاقه مخاطبان به موضوع
· پيش بيني رفتار و قدرت يادگيري مخاطبين
· پيدا كردن نيازهاي مخاطبين و طريقه برطرف كردن آن ها
· جمع آوري ساير اطلاعات مربوط به شركت كنندگان و طرح هاي پيشنهادي براي تصميم‌گيري بهتر
متدهاي مورد استفاده در اين مرحله:
· استفاده از رگه هاي نظرخواهي و پرسشنامه
· مصاحبه با افراد صاحب نظر
· نظرخواهي هاي كامپيوتري on
· استفاده از كارگاه هاي بحث و تبادل نظر
ساير منابع:
· مطالعات تحقيقاتي شناخته شده موجود
· بررسي متون
· استفاده از گزارش ارزيابي پروژه هاي مشابه
ارزيابي زمان شكل‌گيري
در حين پيشرفت و توليد قسمت هاي مختلف نمايشگاه، مثل موضوع مورد نمايش، علايم و برچسب ها، طراحي غرفه‌ها، اشكال گرافيكي مورد استفاده و ... انجام مي پذيرد. در طول اين مدت اين موارد تغييرات زيادي كرده، سير تكاملي خود را طي مي كنند و نهايتاً محصول نهايي تأييد مي گردد. در طي اين مرحله، نمونه هاي آزمايشي و ماكت ها نيز استفاده مي شود.
اهداف اين مرحله:
· بررسي اينكه چگونه برنامه هاي پيشنهادي مي‌توانند به نحو احسن پيام موردنظر را منتقل كنند
· توليد بهترين برنامه ممكن با توجه به امكانات موجود
· ايجاد بصيرت مناسب نسبت به فرايند يادگيري و برقراري ارتباط
متدهاي مورد استفاده در اين مرحله:
· استفاده از گروه هاي كوچك مخاطبين و يا ديگران (حداقل 20-15 نفر براي هر مرحله لازم است)
· تشكيل كارگاه هاي بحث و تبادل نظر با كادر اجرايي برگزاري و يا گروه هاي دارای علاقمندي خاص
ساير منابع:
· بررسي متون
· ساير ارزيابي‌هاي انجام شده توسط مؤسسات ديگر
· مشاورها و افراد صاحب نظر
ارزيابي اصلاحي
درست بعد از شروع برنامه يا نمايش، همة قسمت هاي نمايشگاه را در كنار هم ارزيابي مي كنند و پيشنهادات كاربردي براي هر چه بهتر برگزار شدن بقيه مراحل نمايشگاه را ارائه مي دهند. به عنوان مثال نماي فيزيكي و ساختاري سالن مثل نورپردازي، مكان قرارگيري موضوعات اصلي ارائه شونده، ورودي ها، خروجي ها و فاكتورهايي مثل ازدحام جمعيت، گمراه شدن تماشاچيان، تراكم موضوعات ارائه شده، .....
اهداف اين مرحله:
· چك كردن برنامه در حين اجراي عمل
· تعيين اينكه چه منابع و امكانات ديگري مورد احتياج است
· ارتقاء اثر بخشي كوتاه مدت و بلندمدت برنامه براي مخاطبين
· پيدايش ديد مقدماتي در زمينه چگونگي استفاده مخاطبين از برنامه
متدهاي مورد استفاده در اين مرحله:
· مشاهدات
· فرم‌هاي نظرخواهي
· نظرخواهي شفاهي از مخاطبين
· مصاحبه با افراد صاحب نظر
ساير منابع:
· كتابهاي راهنما
· كادر اجرايی (به خصوص كساني‌كه در جايگاه استقبال و طبقه همكف نمايشگاه قرار دارند)
ارزيابي نهايي
در انتهاي نمايشگاه انجام مي‌شود و از متدهاي متفاوتي جهت ارزيابي نتايج نمايشگاه و اينكه پيام مورد نظر تا چه حد منتقل شده، چقدر بر روي مخاطبان تأثير گذاشته، يادگيري در چه حد بوده، مخاطبان چقدر از نمايشگاه راضي بودند و ... استفاده مي‌شود. اين ارزيابي با استفاده از دو گروه داخلي (اعضاي پروژه، ديگر كاركنان) و بازخورد خارجي (مخاطبان، گروههاي علاقمند خاص و ديگران) انجام مي گيرد.
اهداف اين مرحله:
· دريافت باز خورد در زمينه تحقيق اهداف
· تهيه اطلاعات در زمينه اينكه يك برنامه چگونه اجرا مي شود، مردم چگونه از آن استفاده مي كنند، از آن چه مي آموزند و چه تغييراتي كه آن ها ايجاد مي شود.
· تهيه گزارش، برنامه براي پروژه هاي آتي، پيشنهادات سازنده، كشف مشكلات مخاطبان و مشخص كردن استراتژي‌ها و طراحي هاي موفق
متدهاي مورد استفاده در اين مرحله:
· نظرخواهي وسيع از مخاطبان
· مشاهدات سازمان يافته براي محك زدن علاقه مخاطبان و اثر بخشي برنامه براي جذب مخاطبان
· فرم نظرخواهي
· مصاحبه دقيق با افراد صاحب نظر
· ارزشيابي منتقدانه
· شمارش مخاطبان
ساير منابع:
· كتاب هاي راهنما
· بازخورد عمومي (نامه)
· گزارش مالي
به طور خلاصه می توان گفت؛ قبل از برگزاری نمایشگاه باید هدف از تشکیل آن به طور کاملاً شفاف مشخص شود و بر اساس آن رویه اجرایی تشکیل نمایشگاه (شامل زمان و مکان تشکیل نمایشگاه، برنامه های اجرایی و شرکت کنندگان و ...) نیز تعیین شود.
برنامه های اجرایی نمایشگاه باید بر اساس 5 برنامه اصلی شامل برنامه قبل از شروع، روز شروع، زمان افتتاح، در طی برگزاری و روز اختتامیه تدوین و اجرا نمود.
در برگزاری نمایشگاه تخصیص فضا با طراحی مناسب که هم از نظم و آرامش کافی برخوردار بوده و هم امکان تبادل نظر بین برگزارکنندگان و بازدیدکنندگان نمایشگاه را فراهم کند و نیز تأمین امکانات رفاهی و جانبی برای بازدیدکنندگان، از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
به طور خلاصه معیارهای ارزیابی یک نمایشگاه را می توان مطابق جدول زیر در نظر گرفت: برای درک بهتر ارزشیابی این رسانه می توانید به این جدول نیز رجوع کنید:
|
معیارهای ارزشیایی نمایشگاه
|
|
معیار امتیاز
|
1
|
2 و 3
|
4
|
5
|
|
در نظر گرفتن اهداف مشخص برای نمایشگاه
|
عدم وجود هدف
|
وجود اهداف غیراجرایی
|
وجود اهداف تا حدی اجرایی
|
وجود اهداف کاملاً مشخص و اجرایی
|
|
تناسب نوع نمایشگاه با تخصص بازدیدکنندگان
|
عدم تناسب
|
تناسب کم
|
تا حد زیادی متناسب
|
کاملاً متناسب
|
|
عرضه محصولات و خدمات متناسب با نیاز بازدیدکنندگان
|
عدم انطباق
|
خدمات و محصولات ارائه شده منطبق با نیاز کمتر از نیمی از شرکت کنندگان
|
خدمات و محصولات ارائه شده منطبق با نیاز بیش از نیمی از مخاطبان
|
کاملاً متناسب
|
|
طراحی مناسب و جذاب نمایشگاه
|
نامناسب
|
طراحی مناسب اما غیرجذاب
|
طراحی مناسب و تا حدی جذاب
|
طراحی کاملاً مناسب و جذاب
|
|
توجه به امکانات رفاهی در نمایشگاه
|
عدم توجه
|
توجه کم
|
توجه قابل قبول
|
کاملاً توجه شده
|
|
وضعیت هزینه شرکت در نمایشگاه
|
هزینه بالا
|
مناسب برای برخی افراد
|
مناسب برای اکثر افراد
|
مناسب برای همه افراد
|
|
داشتن برنامه برای ارزیابی نمایشگاه
|
عدم برنامه ارزیابی
|
برناهم ارزیابی نامناسب
|
برنامه ارزیابی قابل قبول
|
برنامه ارزیابی کاملاً مناسب
|